Gdy przez dłuższy czas nie ćwiczyliśmy lub pozostawaliśmy w bezruchu albo też planujemy znaczne zwiększenie zakresu wykonywanych ćwiczeń,
należy porozumieć się z lekarzem pierwszego kontaktu.
Podczas wizyty powinniśmy się upewnić, że planowane ćwiczenia są bezpieczne. Lekarz może zalecić wizytę u fizjoterapeuty.
Gdy SM towarzyszą inne schorzenia, jak astma, choroby serca czy osteoporoza, przy planowaniu zestawu ćwiczeń powinniśmy wziąć pod uwagę ograniczenia związane
z tymi dolegliwościami.
Nie należy od razu podejmować dużego wysiłku. Stopniowe wprowadzanie nowych ćwiczeń pozwala organizmowi przystosować się do zmian, a także umożliwia ocenę,
czy dane ćwiczenie jest dla nas dobre.
Z czasem każdy ćwiczący jest w stanie określić granice swoich możliwości. Mogą się one zmieniać wraz z wiekiem, postępem choroby i rosnącą dzięki regularnym ćwiczeniom
sprawnością fizyczną.
| Słuchaj swojego ciała! Nie przekraczaj granicy zmęczenia, gdyż może to nasilić objawy choroby |
Aby uchronić się przed kontuzją lub pogłębieniem zaburzeń pracy mięśni, przed każdym zestawem ćwiczeń należy wykonać rozgrzewkę - kilka spokojnych ćwiczeń rozciągających.
Ćwiczenia aerobowe powinno się rozpoczynać powoli, tak by rytm pracy serca wzrastał stopniowo. Aby zapobiec sztywności i napięciu mięśni, dobrze jest powtórzyć ćwiczenia rozciągające również po serii ćwiczeń
- jako ćwiczenia rozluźniające.
Objawy związane z SM mogą mieć wpływ na rodzaj wybieranych ćwiczeń. Nie znaczy to, że osoba z SM ma automatycznie zrezygnować z ulubionej formy ruchu.
Na przykład, przy zaburzeniach wzroku pacjent może preferować inne ćwiczenia albo dyscypliny sportu przystosowane dla osób niepełnosprawnych, w których wzrok nie odgrywa większej roli.
Sztywność lub ból mięśni powoduje nieprzyjemne uczucie przy dotyku lub ruchu, ale fizjoterapeuta powinien znaleźć dokładniejsze i skuteczniejsze zajęcia ruchowe.
U niektórych osób z SM występują trudności z pamięcią i rozumieniem zawiłych wyjaśnień ( co określa się jako
"zaburzenia poznawcze"). Osoby te powinny korzystać z rysunkowych instrukcji oraz wykresów od fizjoterapeuty czy trenera. Opanowanie ćwiczeń przez członka rodziny lub opiekuna ułatwi pacjentowi
ich zapamiętanie i prawidłowe wykonanie.
Można korzystać z ośrodków sportowych, zajęc gimnastycznych, lub pomocy osobistych trenerów. Dobrze jest sprawdzić, czy ktoś z SM współpracował już z wybranym trenerem lub z ośrodkiem sportowym.
Różne formy rehabilitacji ruchowej ( basen joga) prowadzą też lokalne oddziały PTSR.
Div align="justify">
Wielu pacjentów z SM, choć nie wszyscy, wykazuje wrażliwość na wysokie temperatury. Choroba lub zakażenie, upał czy ruch podnoszą temperaturę ciała, co z kolei może czasowo zaostrzyć objawy SM
lub wywołać zmęczenie, osłabienie, zaburzenia wzroku.
Objawy te noszą nazwę "zjawiska Uhthoffa" i dotykają chorych na SM prawdopodobnie dlatego, że wysoka temperatura utrudnia przekaźnictwo sygnałów między mózgiem i jej pozostałymi częściami ciała.
| Zjawisko Uhthoffa nie jest rzutem choroby, ustępuje po schłodzeniu ciała, a wywoływane przez nie tymczasowe zmiany nie są przeciwwskazaniem do podjęcia ćwiczeń |
Niektórzy modyfikują wybrane ćwiczenie, tak aby zapewnićsobie bezpieczeństwo na wypadek ewentualnego wystąpienia zjawiska Uhthoffa. Inni stosują własne sposoby ochładzania organizmu.
Poniżej wymieniono praktyczne sposoby zminimalizowania przykrych objawów związanych z wrażliwością na gorąco:
- Unikajmy basenów ze zbyt ciepła wodą. To, jaka woda jest "zbyt ciepła', zależy od danego pacjenta, ale generalnie należy szukać basenu, w którym temperatura wody nie przekracza 29 stopni Celsjusza.
- Dzielmy partie ćwiczeń na krótsze części, a chłodna kąpiel przed ćwiczeniami może pomóc uniknąć zjawiska Uhthoffa i umożliwić ćwiczenie przez dłuższy czas.
- Chłodna kąpiel lub przysznic po ćwiczeniach przyspiesza "ochłonięcie".
- Zadbajmy o dobre wietrzenie pomieszczenia, w którym ćwiczymy. Pomocny może być wiatrak.
Należy zachować ostrożność przy stosowaniu lodu, zimnych okładów lub chłodzącej odzieży bezpośrednio na skórę, aby nie dopuścić do jej uszkodzenia. SM może zmieniać odczuwanie temperatury,
zaburzając prawidłową ocenę, czy coś jest zbyt gorące lub zbyt zimne.
Lekarz pierwszego kontaktu, fizjoterapeuta, terapeuta zajęciowy lub pielęgniarka zajmująca się SM powinni się upewnić, czy stosowane przez pacjenta sposoby ochładzania organizmu są bezpieczne.
