Do niedawna uważano, że zaburzenia poznawcze ( kognitywne0 rzadko występują w stwardnieniu rozsianym. Obecnie wiadomo,
że tego rodzaju problemy pojawiają się u około połowy osób cierpiących na tę chorobę.
Podobnie jak w przypadku innych objawów SM, rodzaj i zakres zaburzeń kognitywnych mają charakter indywidualny. Wiele z nich to zaburzenia bardzo łagodne.
Ciężkie zaburzenia poznawcze występują zaledwie u około 10 procent pacjentów ze stwardnieniem rozsianym.
Do najczęściej występujących należą zaburzenia związane z przypominaniem sobie i pamięcią krótkotrwałą, szybkością myślenia lub przetwarzaniem informacji
oraz zdolnością skupienia się i utrzymania koncentracji. Stosunkowo często zachwianiu ulega także zdolność rozwiązywania problemów.
Zaburzenia poznawcze są wynikiem uszkodzeń, do jakich dochodzi w mózgu na skutek stwardnienia rozsianego. Nie są one wynikiem stresu, depresji, lęku czy zmęczenia,
choć wszystkie te czynniki również mogą mieć wpływ na ich powstawanie.
Bywa natomiast odwrotnie: występowanie zaburzeń poznawczych, rodzi stres, podobnie jak utrata jakiejkolwiek umiejętności czy sam lęk, że można ją utracić.
Zagadnienia te omówiono w broszurze "SM? i pamięć". Szczegółowo wyjaśniano tam mechanizm powstawania tyh zaburzeń oraz opisano sposoby radzenia sobie z nimi.
Osobom dotkniętym zaburzeniami kognitywnymi w wyniku stwardnienia rozsianego zaleca się opanowanie strategii zmniejszania poziomu stresu wynikającego z tych zaburzeń.
Przykładowo można:
- prowadzić notatnik z planem dnia, tak by zmniejszyć stres związany z ciągłymi próbami przypomnienia sobie, co planowano danego dnia,
- prosić o informacje i wytyczne na piśmie, aby uwolnić się od konieczności zapamiętywania szczegółów,
- dzielić się obowiązkami z innymi, aby odciążyć się fizycznie i emocjonalnie,
- omówić z lekarzem techniki rehabilitacji kognitywnej służące do poprawy sprawności poznawczej,
- stosować na co dzień określoną technikę panowania nad stresem,
- zasięgać informacji i prosić o pomoc w najbliższym oddziale PTSR lub w Centrum Informacyjnym SM