Najczęściej występującym zaburzeniem mowy u chorych na SM jest tak zwana dyzartria. W wyniku wywołanego przez SM uszkodzenia różnych obszarów mózgu
zniekształcony zostaje proces powstawania mowy.
Przykładowo, uszkodzenia obszaru mózgu zawiadującego pracą mięśni języka i warg powoduje trudności w artykulacji
Uszkodzenie w innym obszarze może osłabić siłę przepony, co wpływa na kontrolę oddechu i objętości wydychanego powietrza. Szczególnie ważne w panowaniu nad czynnością mowy jest
połączenie mózgu i rdzenia kręgowego, obszar zwany pniem mózgu.
Uszkodzeniu tego typu często towarzyszą również trudności w poruszaniu się.. I choć zaburzenia mowy różnego stopnia mogą wystąpić na każdym etapie choroby,
to nie muszą im towarzyszyć problemy z poruszaniem się.
Podobnie jak inne objawy, trudności w mówieniu mogą być okresowe i wynikać z rzutu choroby, a następnie ustępować w ciągu kilku dni, tygodni lub miesięcy.
Mogą one również pojawiać się kilka razy dziennie, Alae trwać tylko kilka chwil.
Do najczęstszych zmian w mowie spowodowanych dyzartrią należą:
- bełkotliwa, niewyraźna lub spowolniona mowa
- cichy lub słaby głos
- trudności z zapanowaniem nad brzmieniem i tonem głosu
- wrażenie, że chory mówi przez nos
- długie przerwy między słowami lub sylabami.
Innym, rzadko występującym rodzajem upośledzenia mowy w przebiegu SM jest tzw. dysfazja. Utrudnia ona rozumienie mowy ("dysfazja percepcyjna") lub powoduje kłopoty z przypominaniem sobie
czy znajdowaniem właściwych słów ( "dysfazja ekspresyjna").
SM również może sprzyjać występowaniu zaburzeń pamięci i procesu myślenia, czyli tzw. zaburzeń kognitywnych ( poznawczych), które wpływają na sposób wysławiania się.
Zaburzenia te nie dotyczą wszystkich chorych, a jeśli występują, ich objawy są zazwyczaj łagodne.
Wówczas pomocne bywają proste techniki usprawniające pamięć i dobieranie słów. Choć zaburzenia poznawcze są zwykle niewielkie, to nie należy ich lekceważyć, jeśli towarzyszą trudnościom w porozumiewaniu się,
ponieważ określenie ich przyczyny pomaga w ustaleniu optymalnego postępowania.
Niektóre osoby dotknięte zaburzeniami mowy odczuwają dyskomfort w kontaktach z innymi ludźmi. Pojawia się lęk, że zostanie się opacznie zrozumianym. Osoby nieświadome,
że SM powoduje takie zaburzenia, mogą mylnie wnioskować o przyczynach,
dla których ktoś wymawia słowa bełkotliwie lub mówi głośniej niż inni. |
Skutkiem ubocznym zażywania niektórych leków, w tym stosowanych w leczeniu zaburzeń pęcherza moczowego, bywa suchość w ustach, która dodatkowo utrudnia mówienie. Gdy stanowi to problem,
należy porozumieć się z lekarzem, który zmieni leki, tak by złagodzić niepożądane działanie.
